Το παρόν συντάσσεται σε συνέχιση του πρώτου μέρους του άρθρου Το πρώτο σκαλί του Καβάφη και της εξύβρισης

Το πρώτο μέρος εξηγεί πότε και πως μπορεί ένας άνθρωπος, να εξυβρίσει τους βαρβάρους που συναντάει καθημερινά στον αγώνα της ζωής.  Η εξύβριση αναφέρεται με κυριολεκτική και μεταφορική έννοια. 

Είναι υψηλή πολύ υψηλή η σκάλα της εξυβρίσεως των βαρβάρων.. Και ένας άνθρωπος μπορεί να την ανέβει μόνο όταν έχει καταθέσει εργασία, κόπο και αποτελέσματα στη ζωή του. Τότε μόνο, γίνεται μαγκάκι, έχει αυτοεκτίμηση και αυτοσεβασμό, έχει θάρρος και πυγμή και σε ορισμένες περιπτώσεις ακραίας βαρβαρότητας, σηκώνει ακόμα και το σπαθί του για να βάλει τα πράγματα στη θέση τους, με τάξη, νοικοκυριό και δικαιοσύνη.. 

Σε περίπτωση όμως που τα μεγαλεία και οι εξουσίες δεν κατακτιούνται αλλά δωρίζονται, τότε ο άνθρωπος δεν μπορεί να ανέβει τη σκάλα της εξυβρίσεως των βαρβάρων. Νομίζει ότι την ανεβαίνει. Ζει σε μια πλάνη και καταφέρνει με μεγάλη επιτυχία να γίνει ένας δούλος, προσφέροντας τις υπηρεσίες του, στις ορέξεις των βαρβάρων. Βεβαίως συναντώνται και περιπτώσεις που το ευχαριστιούνται και οι δυο πλευρές, οι οποίοι ενίοτε ανταλλάσσουν ρόλους. Και για να μιλήσω με όρους Στατιστικής Επιστήμης, αυτή η συνθήκη αποτελεί μια άλλη οπτική συσχέτισης των δυο αυτών ποιοτικών και ποσοτικών μεταβλητών, για την οποία θα πρέπει να κάνω ορισμένους στατιστικούς ελέγχους. 

Μέσα απο το ποίημα του Καβάφη, Περιμένοντας τους βαρβάρους, και σε ελεύθερη ερμηνεία, το παρόν άρθρο αναφέρεται στους ανθρώπους εκείνους, που δεν λαμβάνουν την πρωτοβουλία να νομοθετήσουν οι ίδιοι τη ζωή τους, αλλά περιμένουν τους βαρβάρους και τις ορέξεις τους για να προχωρήσουν στη ζωή.

Οι Συγκλητικοί και ο Αυτοκράτορας του ποιήματος, που ενώ έχουν νομοθετική και εκτελεστική εξουσία, έχουν πέσει σε μια απραξία, και αναμένουν τους βαρβάρους να διοικήσουν την πόλη τους. Ο Αυτοκράτορας ενώ κάθεται πάνω στο θρόνο και φοράει την κορώνα δε νομοθετεί! Οι ύπατοι και οι πραίτορες, δηλαδή η αυλή.. φορούν στολίδια και βραχιόλια για να εντυπωσιάσουν τους βαρβάρους και να έχουν την εύνοιά τους, αφού πλέον οι βάρβαροι θα έχουν την εξουσία και γιατί αλίμονο πως θα διατηρήσουν αλλιώς το βιωτικό τους επίπεδο. Δεν έχουν μάθει να κοπιάζουν και πολύ! Οι άνθρωποι της πόλης που αισθάνονται ανασφάλεια, εναποθέτουν την ελπίδα της διοίκησης της ζωής τους στους βαρβάρους, γιατί χωρίς την παρουσία τους είναι φοβισμένοι και δεν μπορούν ούτε στην πλατεία ούτε στο δρόμο να σταθούν. Τι θα γίνουν χωρίς βάρβαρο? Πως θα ζήσουν? Μεγάλη απελπισία..

Περιμένοντας τους βαρβάρους

Τί περιμένουμε στην αγορά συναθροισμένοι; Είναι οι βάρβαροι να φθάσουν σήμερα. 

Γιατί μέσα στην Σύγκλητο μια τέτοια απραξία; Τί κάθοντ’ οι Συγκλητικοί και δεν νομοθετούνε;

Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα. Τί νόμους πια θα κάμουν οι Συγκλητικοί; Οι βάρβαροι σαν έλθουν θα νομοθετήσουν. 

Γιατί ο αυτοκράτωρ μας τόσο πρωί σηκώθη, και κάθεται στης πόλεως την πιο μεγάλη πύλη στον θρόνο επάνω, επίσημος, φορώντας την κορόνα;

Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα. Κι ο αυτοκράτωρ περιμένει να δεχθεί τον αρχηγό τους. Μάλιστα ετοίμασε για να τον δώσει μια περγαμηνή. Εκεί τον έγραψε τίτλους πολλούς κι ονόματα. 

Γιατί οι δυο μας ύπατοι κι οι πραίτορες εβγήκαν σήμερα με τες κόκκινες, τες κεντημένες τόγες· γιατί βραχιόλια φόρεσαν με τόσους αμεθύστους, και δαχτυλίδια με λαμπρά, γυαλιστερά σμαράγδια· γιατί να πιάσουν σήμερα πολύτιμα μπαστούνια μ’ ασήμια και μαλάματα έκτακτα σκαλιγμένα;

Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα· και τέτοια πράγματα θαμπώνουν τους βαρβάρους. 

Γιατί κι οι άξιοι ρήτορες δεν έρχονται σαν πάντα να βγάλουνε τους λόγους τους, να πούνε τα δικά τους; 

Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα· κι αυτοί βαριούντ’ ευφράδειες και δημηγορίες. 

Γιατί ν’ αρχίσει μονομιάς αυτή η ανησυχία κι η σύγχυσις. (Τα πρόσωπα τί σοβαρά που εγίναν). 

Γιατί αδειάζουν γρήγορα οι δρόμοι κι οι πλατέες, κι όλοι γυρνούν στα σπίτια τους πολύ συλλογισμένοι; 

Γιατί ενύχτωσε κι οι βάρβαροι δεν ήλθαν. Και μερικοί έφθασαν απ’ τα σύνορα, και είπανε πως βάρβαροι πια δεν υπάρχουν..

Ένα ερώτημα απο τα πολλά είναι γιατι ενώ ορισμένοι άνθρωποι διαθέτουν τα προσόντα και τις ικανότητες, αναβάλλουν ή αποφεύγουν να δράσουν αυτοβούλως και αναμένουν οποιοδήποτε βάρβαρο για να προχωρήσουν στη ζωή. Βεβαίως αυτό και άλλα πολλά ερωτήματα θα απαντηθούν κατόπιν ερωτηματολογίου, με χρήση περιγραφικής και επαγωγικής στατιστικής. (και παρατήρησης)

Μια πρώτη και σίγουρη εκτίμηση είναι πως είναι υψηλή πολύ υψηλή της εξυβρίσεως η σκάλα για κάθε ποιητή Ευμένη της βιοπάλης.. Και επειδή υπάρχει Θεός, ορισμένοι με στατιστική ακρίβεια, θα αντικρίσουν τις πράξεις τους και σε αυτήν και στην άλλη ζωή. 

Καθώς το θέμα είναι μείζονος σημασίας με κοινωνικές προεκτάσεις, θα επανέλθω με αναλυτικό άρθρο αμιγώς με όρους Στατιστικής Επιστήμης, πρώτον γιατί είναι υψηλή πολύ υψηλή της στατιστικής η σκάλα και δεύτερον γιατί μόνο με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσω να ελέγξω επιστημονικά 1) εαν ο δείκτης συχνής χρήσης των βαρβάρων -απο τους δούλους- εξαρτάται απο το φύλο και την ομαδοποιημένη ηλικία και 2) εαν η κλίμακα συνολικής ικανοποίησης των δούλων -απο τους βαρβάρους- διαφοροποιείται ανα φύλο ή ομαδοποιημένη ηλικία..

Για να απαντήσω στις ερευνητικές μου υποθέσεις θα πρέπει να κάνω ένα Chi-Square Test και με το κριτήριο χ2 του Pearson, εαν το sig < a τότε να απορρίψω τις μηδενικές υποθέσεις σε επίπεδο σημαντικότητας 5%.. 

Είναι υψηλή πολύ υψηλή η επιστημονική προσέγγιση των βαρβάρων.. όχι τίποτα προχειρότητες, αντιγραφές και μπανάλ..

© Αγγελική Γ.Πιτσόλη

Γυναίκα, Αριστούχος Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Επιστήμονας Επικοινωνίας, Ιδιωτικής Ασφάλισης και Πολιτισμού

1 Απριλίου 2022