Επισκεπτόμενη την Κυριακή το πρωί τη σχεδόν αόμματη μητέρα μου, είδα στην ΕΡΤ2 τη θεία λειτουργία απο το Μητροπολιτικό Ναό Κοκκινιάς Άγιο Νικόλαο, και θυμήθηκα ότι τα επιδόματα για τις ευπαθείς ομάδες και τους ηλικιωμένους ανθρώπους με 90% αναπηρία τύφλωσης, δεν είναι απαραίτητα για να ζήσουν με αξιοπρέπεια και απόρησα με το θράσος μου να ζητώ τα αυτονόητα.
Η παρωδία συνεχίστηκε όταν επέστρεψα στο γραφείο μου και απο το ανοιχτό παράθυρο άκουγα τα μεγάφωνα της Μητρόπολης, που ενω θα έπρεπε να ανυψώνουν την ψυχή μου προς το Θεό που πιστεύω, με συνέτριβαν ακόμη περισσότερο, σκεπτόμενη τα πλάνα της φιέστας, με τους φιλοπρόδους προστάτες του προσφυγικού λαού της Β' Πειραιά, του υπερήφανου πυρήνα της αντίστασης και των αγώνων των προγόνων μου.
Πρόσφατα και για ακόμη μια φορά, απάντησα πως δεν επιθυμώ να γίνω πολιτικός, παραμένοντας σταθερή σε αυτά που πιστεύω ως μορφές ύψιστης αντίστασης κατά της βαρβαρότητας, όπως ο πολιτισμός, η τέχνη, η εκπαίδευση, η ισότητα, η καταπολέμηση κάθε μορφής βίας, η επικοινωνία και η συγγραφή.
Εναποθέτω τις ελπίδες μου στην οργή του Θεού και το άρθρο συνεχίζεται..
© Αγγελική Γ. Πιτσόλη
Γυναίκα, Αριστούχος Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Επιστήμονας Επικοινωνίας, Ιδιωτικής Ασφάλισης και Πολιτισμού
21 Σεπτεμβρίου 2025
Η τέχνη και ο πολιτισμός είναι οι ισχυρότερες μορφές αντίστασης, όπως είναι και το διαχρονικό έργο το Μεγάλο μας Τσίρκο, του παμμέγιστου Ιάκωβου Καμπανέλλη, που έγραψε, για να υλοποιήσει την ιδέα των Κώστα Καζάκου και Τζένης Καρέζη, σε μουσική του αξεπέραστου Σταύρου Ξαρχάκου και ερμηνευτή τον επίγειο άγγελο Νίκο Ξυλούρη. Το έργο ανέβηκε για πρώτη φορά τον Ιούνιο του 1973, στο θέατρο Αθήναιον στην οδό Πατησίων, αγαπήθηκε απο το κοινό και έγινε σύμβολο αντίστασης κατά της δικτατορίας. Ο Καμπανέλλης είχε καταφέρει να γράψει με τέτοιο αλληγορικό τρόπο, ώστε και να περνούσε τα αντιστασιακά μηνύματα και να απέφευγε τη λογοκρισία. Οι θερμές αντιδράσεις του κοινού καταγράφονταν απο τους εκπροσώπους του καθεστώτος και οι παραστάσεις διεκόπησαν με τη βία τον Οκτώβριο, πριν τα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Η Τζένη και ο Κώστας συνελήφθησαν και κρατήθηκαν, και πριν και κατα τη διάρκεια των γεγονότων. Η παράσταση συνεχίστηκε απο το Δεκέμβριο του 1973 και μετά τη Μεταπολίτευση, στο έργο προστέθηκαν και οι λογοκριμένες σκηνές.
Το θεατρικό μουσείο Ιάκωβος Καμπανέλλης εδρεύει στην παραλία Γρόττα στη Χώρα Νάξου και η ύπαρξή του είναι μεγάλη ευλογία. Ο Καμπανέλλης γεννήθηκε στη Νάξο 2 Δεκεμβρίου 1921, μεγάλωσε στην Αθήνα, συνελήφθη από του Γερμανούς και μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο συγκεντρώσεως και εξοντώσεως Μαουτχάουζεν. Τα βιώματα αυτά ήταν αδύνατο να μην βρουν δίοδο έκφρασης, μέσα απο συγγραφή, δημιουργία, τέχνη και πολιτισμό, με βασικό άξονα τη νεότερη ελληνική ιστορία και τη συγκρότηση της νεοελληνικής ταυτότητας. Ο συγγραφέας συνεργάστηκε με το Μίκη Θεοδωράκη, το Μάνο Χατζηδάκη, το Σταύρο Ξαρχάκο και άλλους στρατευμένους καλλιτέχνες, τιμήθηκε για το έργο του απο τα Πανεπιστήμια Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Κύπρου, έλαβε το παράσημο του Τάγματος του Φοίνικα απο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και το 1999 εξελέγη παμψηφεί τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Μετά το θάνατό του 29 Μαρτίου 2011, η κόρη του Κατερίνα Καμπανέλλη, δώρισε στο μουσείο αρχειακό υλικό και προσωπικά του αντικείμενα, ώστε να δημιουργηθεί ένα κέντρο θεάτρου και πολιτισμού, με πλούσια βιβλιοθήκη και μελέτες γύρω απο το έργο του. Με συγκίνηση επισκέφθηκα το μουσείο πριν αρκετά χρόνια, όταν επισκέφθηκα το νησί για την υλοποίηση δράσεων πολιτισμού και σίγουρα μια επίσκεψη δεν ήταν αρκετή. Εις το επανιδείν Ιάκωβε. Α.Π. #womanpower
Απόσπασμα του έργου το Μεγάλο μας Τσίρκο απο την Πύλη της Ελληνικής Γλώσσας: Πρακτικά αποδίδονται διάλογοι του λαού σχετικά με την έξωση του Όθωνα και της Αμαλίας και την επανάσταση του 1862. Στο κείμενο του Καμπανέλλη συνομιλούν οι Καραγκιόζης, Νιόνιος, Χατζηαβάτης, Μορφονιός, Σταύρακας και ο Μπαρμπα-Γιώργος αναφέρει Τη γλέπετε την γκλίτσα; Έτσι και δε μ’ αφήκετε να τελειώσω, θα σπάσω κεφάλια. Το λοιπόν! Ποιος από σας, ρε ζαγάρια, ξέρει από κοπάδια καλύτερα από μένα; Ο λαός είναι κοπάδ’ ή δεν είναι; Αραγούν μόνο εγώ ξέρω να τον βγάνω για βοσκή, να ‘χω μαντρόσκυλα να τόνε φυλάνε, να τον φέρνω πίσω στη στρούγκα, να τον αρμέγω, να τον κουρεύω, να τον πουλώ και να τον αγοράζω.
Α.Π. #womanpower
Απόσπασμα του έργου το Μεγάλο μας Τσίρκο απο την Πύλη της Ελληνικής Γλώσσας: Πρακτικά αποδίδονται διάλογοι για γεγονότα σχετικά με την 3η Σεπτεμβρίου 1843, όπου ο όχλος απαιτούσε Σύνταγμα. Στο κείμενο του Καμπανέλλη συνομιλούν οι πρέσβεις των χωρών που παρακολουθούσαν τον διάλογο των πανό μεταξύ παλατιού και επανάστασης και ξαναρχίζουν τη δουλειά τους με Διπλωματία, Μηχανορραφία, Ραδιουργία και Πανουργία, αλάνθαστοι μέθοδοι χειραγώγησης του αγανακτισμένου λαού.
Α.Π. #womanpower
Απο το βιβλίο του Douglas Dakin με τίτλο Η Ενοποίηση της Ελλάδας 1770-1923, εκδόσεων Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης, το 2012. Τα επίμαχα σημεία απο 108 έως και 147 σελίδα. Το βιβλίο μελετήθηκε κατά τη διάρκεια του πτυχίου, αλλά που και που, ρίχνω μια ματιά για διασταύρωση και σύγκριση απόψεων, γεγονότων και ιστορικών. Α.Π. #womanpower