Δόξα τω Θεώ Χαρταετοί!

Πόσο πλούτο έχει η πατρίδα μας και παρόλα αυτά αρκετοί και αρκετές ασχολούνται ακόμα με δευτερευούσης σημασίας θέματα όπως ο εγωισμός τους και οι ίντριγκες σε όλα τα επίπεδα των σχέσεων. 

Αισίως η ζωή μας έφτασε στην Καθαρά Δευτέρα έτους 2024, δηλαδή στην πρώτη ημέρα της πρώτης εβδομάδας της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Σήμερα Κυριακή της Τυρινής ψάλλεται στις εκκλησιές μας Ο εσπερινός της συγχωρήσεως. 

Συμβολικό είναι και το έθιμο του χαρταετού στη λαϊκή μας παράδοση, όπου λαμβάνει χώρα την Καθαρά Δευτέρα. Λέγεται ότι ο χαρταετός συμβολίζει το πέταγμα της ανθρώπινης ψυχής προς το δημιουργό της. Οι χριστιανοί την πρώτη ημέρα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, ξεκινούν τη σωματική και πνευματική τους κάθαρση, με σκοπό την ανύψωση της ψυχής τους προς το Θεό. Αρκετοί ιερείς διαφωνούν, αλλά το λαϊκό έθιμο ακόμα συντηρείται και δίνει χαρά σε παιδιά και ενήλικες. Σου λέει,πριν αμολήσεις την καλούμπα, πέρνα και απο την πρωινή λειτουργία! 

Οι Χαρταετοί εκτός απο έθιμο είναι και τραγούδι ορχηστρικό που περιλαμβάνεται στα τραγούδια που γράφτηκαν από τον Μέγα Δάσκαλο Ιάκωβο Καμπανέλλη και μελοποιήθηκαν από τον Μέγιστο Δάσκαλο Μίκη Θεοδωράκη, με συμβολή της ορχήστρας του Γιώργου Ζαμπέτα, για τη θεατρική παράσταση Η Γειτονιά των Αγγέλων. Στο δίσκο που κυκλοφόρησε το 1963 συμμετέχουν η Τζένη Καρέζη, ο Νίκος Κούρκουλος και ο πρωτοεμφανιζόμενος Γιάννης Πουλόπουλος, που τραγούδησε εκτός των άλλων και το τραγούδι Δόξα τω Θεώ. Μετέπειτα το τραγούδησε ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης και έγινε μεγάλη επιτυχία.

Η Γειτονιά των Αγγέλων διαδραματίζεται σε μια φτωχογειτονιά στη Δραπετσώνα, όπου μένουν πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία. Ένα βράδυ στη γειτονιά αυτή, ξεμένει με το αυτοκίνητό της, η κόρη ενός πλούσιου εργοστασιάρχη, η οποία συναντάει και ερωτεύεται ένα φτωχό οικοδόμο. Η γειτονιά αντιδρά για αυτή τη σχέση με ταξική διαφορά, ιδιαίτερα όταν αποκαλύπτεται ότι είναι η κόρη του ανθρώπου που γκρεμίζει τα σπίτια των προσφύγων, για να χτίσει το εργοστάσιό του. Η σχέση χλευάζεται χειρότερα όταν η μάνα του φτωχόπαιδου πεθαίνει απο τη στεναχώρια της, αντικρίζοντας το σπίτι της να γκρεμίζεται. Αφού το ζευγάρι χωρίσει, μετά από καιρό συμφιλιώνεται και συνεχίζουν τη σχέση τους. 

Η θεατρική παράσταση παρότι είχε σπουδαίους συντελεστές δεν είχε επιτυχία, και μόλις ένα μηνά μετά την πρεμιέρα, κατέβηκε. Ο δίσκος με τη μουσική και τα τραγούδια του Ιάκωβου Καμπανέλλη και του Μίκη Θεοδωράκη είχε μεγάλη επιτυχία. Από τη δουλειά αυτή, ένας βασικός συντελεστής ο Γιώργος Ζαμπέτας παραπονέθηκε, αφού συνεισέφερε με τη δεξιοτεχνία του στο μπουζούκι και την ορχήστρα του, το όνομά του δεν αναφέρθηκε στο εξώφυλλο του δίσκου. Εξάλλου το τραγούδι Στρώσε το στρώμα σου και η μίξη του με τον Κρητικό χορό, γέννησαν τον Χορό του Ζορμπά, που έγινε σύμβολο του Μίκη Θεοδωράκη παγκοσμίως

Μένοντας στα παράπονα και παρατηρώντας τις ανθρώπινες συμπεριφορές, διακρίνω πως είναι άπιαστο όνειρο, να περιμένει κανείς να αναγνωριστεί η προσφορά του σε μια επιτυχία και σε μια πρόοδο. Και η συνθήκη της επιτυχίας δεν αφορά μόνο τις δουλειές και τα επαγγέλματα, αφορά και τις επιτυχημένες ανθρώπινες σχέσεις με θεμέλια. Σε κακό το έχουν ορισμένοι/ες να παραδεχτούν την ουσιαστική συμβολή ενός ανθρώπου σε μια επιτυχημένη συνθήκη, γιατί εαν το παραδεχτούν αισθάνονται πως ακυρώνουν το εγώ τους. Μπορεί ένας εγωιστής να ακυρώσει το εγώ του; 

Απο σήμερα το απόγευμα εισερχόμαστε σε μια περίοδο νηστείας και κάθαρσης. Πως να το πετύχουμε αυτό άνευ συγχώρησης. Στον εσπερινό της συγχώρεσης το παράδειγμα δίνει ο ιερέας που στέκεται μπροστά στο ιερό και ζητά συγχώρεση από το ποίμνιο και όλοι περνούν από μπροστά του, του φιλούν το χέρι και ζητούν συγχώρεση. Και αυτό αποτελεί μια συμβολική κίνηση για συμφιλίωση και ενότητα. 

Όμως πόσο έτοιμος είναι ο άνθρωπος να συγχωρέσει αλλά και να συγχωρεθεί; Και τα δύο κρύβουν πόνο και ξεβόλεμα. Για να συγχωρέσεις πρέπει να αγνοήσεις τον πόνο και την αδικία. Για να συγχωρεθείς πρέπει να αγνοήσεις το εγώ σου και με τις πράξεις σου να προσπαθήσεις να αποκαταστήσεις την αδικία που έκανες. Άγνωστες έννοιες και δύσκολα μονοπάτια, για τους εγώ είμαι τέλειος/α, εγώ δεν κάνω λάθη, εγώ στο έλεγα, εγώ έτσι είμαι και εαν δεν σου αρέσει στην πόρτα σου, εγώ είμαι Θεός εγώ, εγώ, εγώ..Ο τελευταίος εγώ που πίστεψε πως είναι ο Θεός, διακομίστηκε ντυμένος στα λευκά σε γνωστό ψυχιατρείο του Χαϊδαρίου. Προτείνω σε κάποια αναλαμπή μεταξύ τελειότητας και ταπείνωσης, να θυμηθεί πως πάντα θα υπάρχει ένας αδικημένος Ζαμπέτας ανάμεσά στις πολλές αδικίες του αδιόρθωτου εγώ του. 

Και αφού ο άνθρωπος εξαντλήσει τη θεματολογία της συγχώρεσης και ανυψώσει την ψυχή του λίγο κοντύτερα στο δημιουργό Του, με Χαρταετούς, έχει το δικαίωμα της σιωπής και με τις ευλογίες του ιερέα. 

Συμβουλές με σειρά προτεραιότητας, κατόπιν αιτήματος και έμπρακτης μεταμέλειας. Αδιαπραγμάτευτα.

Καλή Τύχη στο εγώ και Καλή Σαρακοστή στο εμείς.


© Αγγελική Γ. Πιτσόλη 

Γυναίκα, Αριστούχος Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών  

Επιστήμονας Επικοινωνίας, Ιδιωτικής Ασφάλισης και Πολιτισμού